Прегледај по Аутор "Pejović, Branko B."
Сада се приказује 1 - 3 од 3
Резултати по страници
Опције сортирања
- СтавкаGrafičke konstrukcije karakterističnih dijagrama u hemijskom inženjerstvu primenom diferencijalne geometrije(Association of the Chemical Engineers of Serbia, 2012) Pejović, Branko B.; Mićić, Vladan M.; Tomić,, Milorad V.; Tadić, Goran S.; Jotanović, Milovan B.Polazeći od eksperimentalnog dijagrama koncentracija–vreme (cA,t), u radu je grafičkom metodom konstruisan dijagram brzina reakcije–vreme (rA,t). Konstrukcija je izvedena na bazi konstruisanih tangenti u proizvoljnim tačkama polaznog dijagrama i povlačenjem potega paralelnih sa istim u unapred zadatom polu. Dokaz konstrukcije izveden je primenom diferencijalne geometrije odnosno glavne teoreme diferencijalnog računa. Pri ovome iskorišćene su diferencijalne osobine između posmatranih veličina. Iz analitičkih zavisnosti rA = rA(t) i cA = cA(t) koje mogu biti vrlo složene (polinomi n-tog stepena), eliminisanjem vremena t radi potpunijeg opisivanja procesa, može se dobiti analitička zavisnost rA = rA(cA) koja se zatim grafički predstavlja. Međutim, ovo eliminisanje vremena, može se izvršiti i grafički, na relativno jednostavan način. Nakon toga, primenom integralnog računa pokazano je da je priraštaj koncentracije u vremenskom razmaku srazmeran površini dijagrama (rA,t). Primenom slične procedure, u nastavku, pokazano je da je priraštaj vremena srazmeran površini dijagrama (1/rA,cA). Da bi prikazana metoda imala praktičnu primenljivost, u radu su izvedene relacije za odgovarajuće koeficijente razmere. Verifikacija metode prikazana je na dva karakteristična primera iz hemijske kinetike, pri različitoj monotonosti polaznih eksperimentalnih funkcija.
- СтавкаJedan pogodan model za određivanje korelacije između stvarnog i srednjeg specifičnog toplotnog kapaciteta i mogućnosti njegove primene(Association of the Chemical Engineers of Serbia, 2013) Pejović, Branko B.; Vasiljević, Ljubica C.; Mićić, Vladan M.; Perušić, Mitar D.Polazeći od definicije srednjeg specifičnog toplotnog kapaciteta za određeni, pogodno izabran temperaturski interval, primenom diferencijalnog i integralnog računa, u radu je izvedena analitička zavisnost stvarnog od srednjeg specifičnog toplotnog kapaciteta. Dobijena relacija u diferencijalnom obliku, za definisani temperaturski interval, omogućuje direktno rešavanje problema, bez posebnih ograničenja za njenu primenu. Koristeći dobijenu zavisnost, izveden je opšti model u obliku polinoma proizvoljnog stepena u zavisnosti od temperature, koji je pogodniji i brži za praktičnu primenu od postojećeg modela, koji nema opšti karakter. Na bazi izvedene zavisnosti, primenom diferencijalne geometrije, data je nova metoda za grafičko rešavanje postavljenog problema, što takođe može imati praktični značaj s obzirom na to da se mnogi problemi u termodinamičkoj praksi rešavaju paralelno, analitički i grafički. Dobijeno rešenje iskorišćeno je za određivanje razmenjene specifične količine toplote, preko izvedenog analitičkog modela. Predloženo grafičko rešenje iskorišćeno je za konstrukciju dijagrama razmenjena specifična količina toplote–temperatura, na kome je dat postupak za određivanje stvarnog i srednjeg specifičnog toplotnog kapaciteta. Dokaz svih grafičkih konstrukcija izveden je korišćenjem diferencijalnih osobina između pojedinih termodinamičkih veličina. Verifikacija prikazanog modela kao i mogućnosti njegove primene data je na nekoliko karakterističnih primera poluidealnog i realnog gasa. Pri ovome, pored linearnih i nelinearnih funkcija u obliku polinoma, analizirana je i eksponencijalna funkcija zavisnosti specifičnih toplotnih kapaciteta od temperature
- СтавкаPredlog za određivanje promene entropije poluidealnog gasa primenom srednjih vrednosti temperaturnih funkcija(Association of the Chemical Engineers of Serbia, 2014) Pejović, Branko B.; Mićić, Vladan M.; Perušić, Mitar D.; Tadić, Goran S.; Vasiljević, Ljubica C.; Smiljanić, Slavko N.Kod poluidealnog gasa, koji u tehničkoj praksi ima svoje mesto i značaj, promena entropije ne može se odrediti preko srednjeg specifičnog toplotnog kapaciteta na način kao što se određuje promena unutrašnje energije i entalpije, odnosno razmenjena količina toplote. Uzimajući ovo u obzir, u radu su izvedena dva modela preko kojih je moguće odrediti promenu specifične entropije poluidealnog gasa za proizvoljan temperaturni interval primenom tablične metode, koristeći srednje vrednosti pogodno izabranih funkcija.Ideja je da se integriranje koje se ovde neminovno javlja, zameni srednjim vrednostima prethodnih funkcija.Modeli su izvedeni na bazi funkcionalne zavisnosti stvarnog specifičnog toplotnog kapaciteta od temperature. Takođe, izvršena je analiza usvajanja pogodne početne temperature. Pri ovome korišćena je teorema o srednjoj vrednosti funkcije kao i matematičke osobine određenog integrala. Srednja vrednost razlomljene funkcije određena je direktno preko njene podintegralne funkcije dok je kod logaritamske funkcije izvršena pogodna transformacija primenom diferencijalnog računa. Izvedene relacije, primenom računarskog programa, omogućile su sastavljanje odgovarajućih termodinamičkih tablica preko kojih je moguće odrediti promenu entropije proizvoljne promene stanja na efikasan odnosno racionalan način bez primene integralnog računa, odnosno gotovih obrazaca. Na ovaj način, promena entropije poluidealnog gasa, određena je za proizvoljan temperaturni interval analognom metodom koja se primenjuje i kod određivanja promene unutrašnje energije i entalpije odnosno razmenjene količine toplote, što je bio i cilj rada. Verifikacija predložene metode za obe gore navedene funkcije, izvedena je za nekoliko karakterističnih poluidealnih gasova kod kojih je izraženija nelinearnost funkcije cp(T), za tri usvojena temperaturska intervala, za karakterističnu promenu stanja. Pri ovome izvršeno je poređenje rezultata prema klasičnoj integralnoj i predloženoj metodi preko sastavljenih tablica za razlomljenu funkciju. Prema drugom modelu s obzirom na logaritamsku funkciju izvršeno je poređenje sa prvim modelom pri čemu je dobijena zadovoljavajuća tačnost. Prikazanu metodu, u određenim odnosno posebnim slučajevima, moguće je primeniti i kod određivanja promene entropije realnog gasa. Isto tako, u radu je pokazano da je promenu entropije za posmatrani karakterističan slučaj, moguće predstaviti odnosno grafički odrediti planimetrijskom metodom u dijagramima sa pogodno odabranim koordinatama.